Τι συμβαίνει:
Το πιο πιθανό είναι πως έχετε βιώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή σας υψηλό στρες κατά τη διάρκεια γιορτών. Πολλοί μάλιστα αντί να περάσουν καλά μέσα στις γιορτές, νιώθουν κυρίως εκνευρισμό, κούραση, άγχος και θλίψη. Άλλοι έχουν κάνει επικούς καυγάδες στις γιορτές. Για πολλούς είναι συνειδητή κατάσταση και αγχώνονται πριν ακόμη έρθουν οι γιορτές και ίσως να δηλώνουν πως δεν θέλουν καθόλου τις γιορτές!
Κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς όλα τα παραπάνω τείνουν να είναι εντονότερα αλλά συμβαίνουν και το Πάσχα αλλά και σε άλλες γιορτές επίσης.
Οι μελέτες δείχνουν πως όντως τα επίπεδα άγχους ανεβαίνουν κατακόρυφα τις περιόδους γιορτών. Άλλες στατιστικές δείχνουν αύξηση της εγκληματικότητας, των καταχρήσεων, της χρήσης ουσιών, των ατυχημάτων και δυστυχημάτων.
Γιατί όμως;
Οι λόγοι είναι πολλοί και οι παράγοντες διαφορετικοί. Κάποιοι από τους συνηθέστερους λόγους είναι η έλλειψη χρόνου και η κακή διαχείριση του. Πολύ απλά "χάνουμε τη μπάλα". Φορτώνουμε το πρόγραμμα μας μη ρεαλιστικά και καταλήγει να παίρνει τη μορφή υποχρεώσεων παρά διασκέδασης και όμορφων στιγμών!
Άλλος συνήθης λόγος είναι πως αδειάζουν οι τσέπες μας. Όσο ξοδεύουμε τόσο αγχωνόμαστε. Κάποιοι ίσως να αποκτήσουν και χρέος ώστε να μπορέσουν να ξοδέψουν χρήματα στις γιορτές.
Η διατροφή. Πολλοί βρίσκονται σε κάποια μορφή διατροφής κατά τη διάρκεια των γιορτών με αποτέλεσμα να νιώθουν ψυχολογική πίεση επειδή δεν μπορούν να απολαύσουν αυτά που θα ήθελαν. Άλλοι κάνουν το αντίθετο με το να μην προσέχουν καθόλου τη διατροφή τους, κάνοντας υπερβολές.
Υπερβολικές και μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Φορτώνοντας πάρα πολλές ελπίδες και όνειρα πάνω στις γιορτές και περιμένοντας "μαγικές" στιγμές με μουσική στο background όπως σε ταινίες ή στα social media, μπορεί να προσγειωθούμε απότομα.
Εναποθέτοντας επίσης και προβάλλοντας τις δικές μας προσδοκίες στους ανθρώπους γύρω μας, μπορεί απλά να "φάμε τα μούτρα" μας...
Για όσους πενθούν τον χαμό κάποιου αγαπημένου οι γιορτές γίνονται μία πολύ δύσκολη περίοδος. Για κάποιους γίνεται δύσκολη γιατί οι γύρω τους μπορεί να τους πιέζουν να γιορτάσουν, ώστε να αισθανθούν καλύτερα, ενώ αυτοί έχουν ακόμη ανάγκη να βιώσουν το πένθος της απώλειας και γιατί δεν πρόκειται να γιορτάσουν ποτέ ξανά με αυτόν που έχασαν.
Η μοναξιά. Οι γιορτές είναι φτιαγμένες στη συλλογική μας συνείδηση ως κάτι που μοιραζόμαστε με αγαπημένους και κυρίως με την οικογένεια μας. Για τους ανθρώπους που για οποιοδήποτε λόγο θα περάσουν μόνοι τις γιορτές, ο αρνητικός ψυχολογικός φόρτος είναι αρκετά βαρύς και δύσκολος.
Τα social media! Ναι οι αθώες οθόνες των κινητών που παίρνουν φωτιά, μας επηρεάζουν πολύ αρνητικά ειδικά στις γιορτές. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όλοι μα όλοι προβάλουν τεχνητά και μονόπλευρα "υπέροχα" τραπέζια, υπέροχες εκδρομές, καλό ντύσιμο, χαρές και πανηγύρια....Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα...είναι στημένα! Το ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος που δέχεται αυτές τις πληροφορίες, δεν μπορεί να διαχωρίσει την αλήθεια από το στημένο! Αυτό το κάνει μόνο η λογική μας και το συνειδητό μας και όχι πάντα. Ο εγκέφαλος πιστεύει ότι βλέπει...και βλέπει όλους τους άλλους χαρούμενους κτλ με αποτέλεσμα να νιώθουμε χάλια για εμάς και τις δικές μας διακοπές.
Τέλος οικογενειακά προβλήματα και προβλήματα σχέσεων, τείνουν να γίνονται εντονότερα στις εορταστικές περιόδους ή να τα αισθανόμαστε εντονότερα.
Αυτοί είναι κάποιοι από τους λόγους που οι γιορτές γίνονται δυσάρεστες ψυχολογικά αλλά υπάρχουν πράγματα που μπορούμε να κάνουμε, όπως θα δούμε παρακάτω.
Τι μπορώ να κάνω για πιο ευχάριστες γιορτές;
1- Μέτρο και ισορροπία! Όχι το να φάτε μέχρι σκασμού δεν σημαίνει καλές γιορτές! Μάλλον σημαίνει zantac και δυσπεψία! Όχι το να πιούμε μέχρι τελικής πτώσεως δεν σημαίνει ότι περνάμε καλά στις γιορτές! Μπορεί μάλιστα να σημαίνει αρκετά δυσάρεστα πράγματα. Όχι το να τρέχω αριστερά- δεξιά σαν παλαβός που κυνηγάν να τον σκοτώσουν, δεν σημαίνει "τα έκανα όλα"! Απλά σημαίνει ότι πέρασα τις γιορτές με πολλή κούραση, άγχος και έξοδα....
2- Λογικά έξοδα! Είναι απλό, αν ξοδέψετε έξυπνα και μέσα στα όρια σας δε θα αγχωθείτε.
3- Ρεαλισμός. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας πως δεν υπάρχουν τέλειες γιορτές αλλά υπάρχουν καλές και ευχάριστες γιορτές. Θυμηθείτε πως η ζωή συνεχίζεται και στις διακοπές με όλα τα καλά και τα άσχημα της. Μην περιμένετε "τα πάντα" από τους αγαπημένους σας...είναι απλά άνθρωποι με όλες τις ατέλειες τους.
4- Σεβασμός στο πένθος. Σεβαστείτε απόλυτα το πένθος που βιώνει κάποιος και μην τον πιέσετε προς καμία κατεύθυνση! Αν πενθείτε εσείς κάντε το ίδιο για εσάς. Επιτρέψτε όλα τα συναισθήματα του πένθους να "μεταβολιστούν".
5- Εάν είστε μόνοι, γιορτάστε με το να προσέξετε ιδιαίτερα τον εαυτό σας και κάντε κάτι που σας ευχαριστεί. Εάν πάλι έχετε τη δυνατότητα και τη θέληση, περάστε χρόνο με άλλους ανθρώπους στις γιορτές και ας μην είναι οικογένεια ή πολύ στενοί φίλοι, δεν χρειάζεται να είναι για να αισθανθείτε ευχάριστα και να μην είστε μόνοι.
6- Μην ξοδεύετε χρόνο στα social media! Αν μπορείτε μην μπαίνετε καθόλου!
7- Αποφύγετε πολύ σοβαρές ή δύσκολες συζητήσεις και καυγάδες, διακριτικά και ήρεμα.
8- Περάστε χρόνο στη φύση. Το να περάσετε λίγο χρόνο στη φύση είναι πάντα ένα καλό "γιατρικό" και πάντα θα είναι. Είναι δωρεάν και θα σας οφελήσει έστω και λίγο.
9- Εξετάστε πριν τις γιορτές τι είναι πραγματικές ανάγκες και τι όχι σε όλα. Στο τι θα κάνετε, που θα πάτε, με ποιον κτλ.
10- Χαλαρώστε....είναι απλά ημερομηνίες στο ημερολόγιο! Αυτό που τις κάνει γιορτές είναι απλά πράγματα, που μας κάνουν να είμαστε εντάξει μέσα μας, όπως το γέλιο, οι απλές πράξεις αγάπης, η διασκέδαση (όχι η κρεπάλη), η ηρεμία και η ξεκούραση σωματική και ψυχική!
Ελπίζω αυτό το άρθρο να σας βοηθήσει να περάσετε καλύτερες γιορτές!
Καλό Πάσχα με υγεία, ψυχική, πνευματική και σωματική! Να είστε καλά!
Aρχάγγελος Κωνσταντινίδης. BSc, MSc